Chụp tử cung- vòi trứng trong chẩn đoán vô sinh nữ

0
182
Sau khi chủ động để có thai tự nhiên một năm mà chưa có thai, một cặp vợ chồng sẽ đến trung tâm hiếm muộn để khảo sát tìm ra nguyên nhân gây ra vô sinh. Trong đó, tổn thương ống dẫn trứng là một nguyên nhân thường gặp chiếm tỉ lệ 25% đến 35%. Muốn phát hiện ra người nữ có tổn thương ống dẫn trứng hay không, các bác sĩ sẽ đề nghị thực hiện chụp phim tử cung ống dẫn trứng có cản quang. Thời điểm để chụp tử cung- vòi trứng là sau sạch kinh nguyệt (kiêng giao hợp)

 

Chụp tử cung- vòi trứng là gì?

 

– Chụp cản quang tử cung vòi trứng là một phương pháp sử dụng tia-X để kiểm tra ống dẫn trứng có thông suốt hay bị tắc nghẽn và xem được hình dạng buồng tử cung có bình thường hay không.

 

– Chụp cản quang tử cung vòi trứng  được thực hiện trong vòng 30 phút, và chụp vào thời điểm bệnh nhân sạch kinh nhưng trước khi rụng trứng bởi vì sau đó bệnh nhân có khả năng có thai.

 

Phim chụp tử cung- vòi trứng: Nguồn internet

 

Cách tiến hành

 

– Thời điểm chụp tốt nhất là sau sạch kinh 2-3 ngày . Những trường hợp bị rong kinh thì có thể chụp trễ hơn (với điều kiện trước đó không giao hợp).

 

– Tước khi bệnh nhân chụp tử cung- vòi trứng cần thăm khám âm đạo để loại trừ viêm nhiễm đường sinh dục.

 

– Bệnh nhân nữ sẽ chụp phim ở tư thế nằm sản khoa. Bác sĩ phụ khoa hay bác sĩ X-quang sẽ đặt một dụng cụ (mỏ vịt) vào trong âm đạo, lau sạch cổ tử cung và đặt một ống thông (catheter) vào lỗ cổ tử cung. 

 

– Sau đó bác sĩ sẽ bơm vào buồng tử cung một ít dung dịch có chứa chất cản quang (Iốt). Dung dịch cản quang sẽ đi vào hai ống dẫn trứng, và vào ổ bụng nếu ống dẫn trứng thông suốt. Những bất thường trong lòng tử cung cũng có thể phát hiện nhờ phim X-quang.

 

– Nếu sau chụp, thấy có hình ảnh cần thuốc cản quang trong ổ bụng, thì kết luận 2 vòi trứng thông tốt và kết quả được trả lời là Cotle(+) 2 bên.

 

– Chụp cản quang tử cung vòi trứng không dùng để khảo sát buồng trứng hoặc chẩn đoán lạc nội mạc tử cung.  Sau khi chụp phim, bệnh nhân có thể sinh hoạt bình thường nhưng nên sủ dụng bao cao su để tránh thai, tuy nhiên một số bác sĩ đề nghị nên tránh giao hợp một vài ngày.

 

Ảnh minh họa: Nguồn internet

 

Những nguy cơ và biến chứng gì khi thực hiện chụp tử cung- vòi trứng

 

Thực hiện chụp tử cung- vòi trứng có thể làm tử cung co thắt nhẹ đến trung bình trong khoảng năm đến mười phút; tuy nhiên có một vài bệnh nhân thời gian này kéo dài đến vài giờ. Cảm giác đau này sẽ giảm nhiều khi dùng thuốc giảm co thắt. Bệnh nhân nên có người thân hay bạn bè giúp đưa về nhà sau chụp phim.
 

Chụp tử cung- vòi trứng được xem là một thủ thuật rất an toàn. Tuy nhiên, vẫn có một số biến chứng, và những biến chứng nghiêm trọng xảy ra không quá 1%:

 

– Nhiễm trùng- biến chứng nguy hiểm thường gặp nhất khi chụp tử cung- vòi trứng là nhiễm trùng vùng chậu. Điều này xảy ra thường là do bệnh nhân có nhiễm trùng ống dẫn trứng trước đó. Một số ít trường hợp, nhiễm trùng làm tổn thương ống dẫn trứng và đôi khi cần phải cắt bỏ ống dẫn trứng. Bệnh nhân nên đến thăm khám bác sĩ khi đau nhiều hơn hoặc sốt trong một đến hai ngày sau chụp tử cung- vòi trứng

 

Ảnh minh họa: Nguồn internet

 

– Ngất xỉu- rất hiếm xảy ra, bệnh nhân có thể cảm giác choáng váng trong và một thời gian ngắn sau khi chụp tử cung- vòi trứng.

 

– Nhiễm xạ – lượng tia X tiếp xúc khi chụp tử cung- vòi trứng là rất ít, và ít hơn nhiều so với chụp cản quang thận hay ruột. Hiện chưa phát hiện bệnh lý nào do những tia xạ này gây ra, thậm chí khi có thai trong chu kỳ chụp tử cung- vòi trứng

 

– Không thực hiện chụp tử cung- vòi trứng khi nghi ngờ có thai.

 

– Dị ứng Iốt – rất ít gặp trường hợp bệnh nhân bị dị ứng với chất cản quang Iốt trong dung dịch bơm vào buồng tử cung. Bệnh nhân nên thông báo cho bác sĩ tiền căn dị ứng như với Iốt, thuốc cản quang truyền tĩnh mạch, hay hải sản. Những phụ nữ bị dị ứng với Iốt sẽ thực hiện chụp tử cung- vòi trứng với dung dịch cản quang không chứa Iốt. Nếu bệnh nhân xuất hiện ban, sưng phồng hay ngứa sau chụp cũng phải báo cho bác sĩ biết để điều trị.

 

– Xuất huyết âm đạo, bệnh nhân thường ra ít huyết âm đạo trong một đến hai ngày sau chụp. Còn nếu chảy máy nhiều thì bệnh nhân phải đến bệnh viện kiểm tra lại.

 

Phải làm gì nếu bị tắc hai ống dẫn trứng?

Khi hai ống dẫn trứng bị tắc, bác sĩ sẽ đề nghị hoặc thực hiện phẩu thuật nội soi để đánh giá trực tiếp ống dẫn trứng hoặc thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) vì hai ống dẫn trứng bị tắc. Đây là một quyết định phức tạp cần sự thảo luận kỹ giữa vợ chồng bệnh nhân và bác sĩ.

 

 

Chụp tử cung- vòi trứng là xét nghiệm phổ biến nhất và quan trọng để đánh giá tình trạng ống dẫn trứng, từ đó giúp bác sĩ chẩn đoán nguyên nhân vô sinh cũng như định hướng điều trị. Tuy nhiên, trước khi đi chụp tử cung- vòi trứng, phải được sự chỉ định và tư vấn của các bác sĩ Sản khoa để tránh các tai biến có thể xảy ra.

Theo NTD

Chụp tử cung- vòi trứng trong chẩn đoán vô sinh nữ

 

Theo NTD