Bệnh quai bị và vô sinh nam

0
26
Quai bị là một căn bệnh truyền nhiễm cấp tính do siêu vi gây ra. Biểu hiện của căn bệnh này là sưng và đau tuyến nước bọt, chủ yếu là tuyến mang tai. Trong một số trường hợp, nó còn kèm theo cả viêm tuyến sinh dục, viêm màng não, viêm tụy và một số cơ quan khác… Bệnh quai bị có nhiều biến chứng ảnh hưởng đến sinh sản của nam giới

 

Bệnh quai bị là gì?

 

– Quai bị (tiếng Anh: Mumps) dân gian còn gọi là bệnh chàm bàm là một bệnh toàn thân biểu hiện bằng sưng một hay nhiều tuyến nước bọt, thường gặp nhất là các tuyến mang tai.

 

– Bệnh lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp do tiếp xúc với các giọt nước bọt, hoặc các giọt chất tiết mũi họng của người bệnh được văng ra khi người bệnh ho hoặc nhảy mũi.

 

– Quai bị có thể gặp ở mọi lứa tuổi,đặc biệt là ở trẻ nhỏ và trẻ vị thành niên.

 

– Bệnh do virus lây truyền qua đường hô hấp và đường ăn uống, qua những giọt nước bọt khi bệnh nhân nói, ho, hắt hơi. Vấn đề lây qua đường phân và nước tiểu hiện vẫn chưa được xác nhận dù virus quai bị có khả năng tồn tại trong nước tiểu khoảng 2-3 tuần.

 

– Khi đã mắc bệnh hoặc đã được chủng ngừa, hầu hết sẽ miễn dịch đối với bệnh quai bị.

 

Nguồn ảnh: Internet.

 

Các biểu hiện của bệnh quai bị

 

– Sốt cao, có thể lên đến 40ºC, khô miệng, nuốt đau, nhức đầu.

– Sưng to tuyến nước bọt vùng dưới hàm ở 1 bên hoặc cả 2 bên. Ở các trẻ vị thành niên có thể có sưng căng và đau tinh hoàn 1 bên hoặc 2 bên.

– Bệnh tiến triển và tự khỏi trong vòng 10 ngày (nếu không có biến chứng).

 

Nguồn ảnh: Internet.

 

Các biến chứng của bệnh quai bị gây nguy cơ vô sinh ở nam giới

 

Viêm tinh hoàn:

 

– Là biến chứng thường gặp của bệnh quai bị ở nam giới sau tuổi dậy thì. Tỉ lệ có biến chứng viêm tinh hoàn có thể từ 20-35%.

 

– Khi bị viêm, tinh hoàn đau và sưng to, thường kèm với sốt. Sau đó, quá trình teo tinh hoàn sẽ diễn tiến từ khoảng 50% những bệnh nhân này, trong những trường hợp còn lại, quá trình sinh tinh có thể trở về bình thường.

 

Viêm mào tinh hoàn:

 

– Có tỷ lệ 20-35% ở người sau tuổi dậy thì. Biến chứng này thường xảy ra sau đợt viêm tuyến mang tai khoảng 7-10 ngày nhưng cũng có thể xuất hiện trước hoặc đồng thời.

 

– Tinh hoàn sưng to, đau, mào tinh căng phù như một sợi dây thừng. Tình trạng viêm và sốt kéo dài 3-7 ngày, sau đó khoảng 1/2 trường hợp tinh hoàn teo dần và có thể dẫn đến tình trạng giảm số lượng tinh trùng và vô sinh.

 

Teo tinh hoàn:

 

– Quá trình teo tinh hoàn sẽ diễn tiến trong vòng 1-6 tháng sau đợt viêm cấp tính. Quá trình sinh tinh sẽ giảm dần và có thể mất hẳn.

 

– Teo mô tinh hoàn có thể do tác động trực tiếp của virus hoặc thứ phát do thiếu máu cục bộ trong quá trình mô bị viêm, phù. Nếu bị viêm cả hai bên tinh hoàn (khoảng 15%), sẽ dẫn đến vô sinh hoàn toàn.

 

Phòng bệnh

 

Tiêm vắc- xin: Hiện nay bệnh quai bị chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, vắc- xin phòng bệnh quai bị thường kết hợp với phòng sởi và rubella (Trimovax, MMR).

 

Trẻ em từ 9 tháng – 12 tháng tuổi: Tiêm 3 lần

 

– Lần 1: lúc 9 tháng tuổi

– Lần 2: sau lần 1 sáu tháng

– Lần 3: từ 4-12 tuổi

 

Trẻ em từ 12 tháng – 5 tuổi: tiêm 2 lần

 

– Lần 1: lúc 12 tháng tuổi

– Lần 2: từ 4-12 tuổi

 

Trẻ em trên 5 tuổi và người lớn: chỉ cần tiêm 1 mũi duy nhất.

 

Nguồn ảnh:Internet.

 

Khi bị bệnh: Người bệnh phải nghỉ ngơi ở nhà, không đi làm, không đi học. Thời gian cách ly người bệnh trong khoảng10 ngày kể từ khi bắt đầu sưng tuyến mang tai. Hạn chế tiếp xúc với người bệnh, khi tiếp xúc phải mang khẩu trang.

 

 

Bệnh quai bị thực chất là một bệnh lành tính, tuy nhiên nếu không điều trị hoặc kiêng cữ, bệnh có thể gây các biến chứng ảnh hưởng đến chức năng sinh sản, thậm chí gây vô sinh, những biến chứng do quai bị gây ra có thể xuất hiện ngay trong thời gian bị bệnh hoặc sau khi bị bệnh. Do đó, khi có những triệu chứng của viêm tinh hoàn, nam giới cần đến bệnh viện khám ngay để có thể chữa trị kịp thời. Hiện đã có vắc-xin phòng bệnh quai bị, trẻ em hoặc tuổi vị thành niên nên chủ động tiêm để phòng ngừa căn bệnh này.

Theo NTD

Bệnh quai bị và vô sinh nam

 

Theo NTD