Tinh trùng được sinh ra và trưởng thành như thế nào?

0
117

Quá trình sinh tình trùng (Spermatogenese) được định nghĩa là một quá trình phát triển tế bào mầm sinh dục nam từ tinh nguyên bào cho đến tinh trùng trưởng thành. Quá trình trưởng thành của tinh trùng được định nghĩa là giai đoạn cuối của quá trình sinh tinh trùng tức là sự phát triển từ tinh tử đến tinh trùng trưởng thành.

 

Ở tuổi dậy thì ( 13-15 tuổi) nam giới bắt đầu có hiện tượng xuất tinh. Tinh dịch mầu trắng đục, bao gồm hai phần là tinh trùng và tinh dịch. Tinh trùng có nguồn gốc từ tế bào sinh tinh trùng. Tế bào sinh tinh nằm trong các ống ngoằn ngoèo trong hai tinh hoàn được gọi là ống sinh tinh. Qua một quá trình phân bào, từ một tế bào sinh tinh sẽ cho ra 4 đời tinh trùng.

 

Cũng như các tế bào khác trong cơ thể, tế bào sinh tinh có chứa chất liệu di truyền( nhiễm sắc thể) nhưng khi phân bào tạo ra tinh trùng, chất liệu di truyền chỉ còn là một nửa và chỉ khi được kết hợp với nửa còn lại của tế bào trứng  sẽ tạo ra một cá thể có chất liệu di truyền bình thường để bắt đầu phát triển. Khi mới được hình thành, tinh trùng là một tế bào hình tròn, nhờ có nhu động của ống sinh tinh, tế bào này được vận chuyển vào mào tinh hoàn và ống dẫn tinh.

 

Các quá trình hình thành nên tinh trùng

 

 Tinh nguyên bào:  Quá trình sinh tinh xẩy ra trong các ống sinh tinh theo hướng hướng tâm, khởi đầu từ tinh nguyên bào xuất phát từ màng đáy của ống sinh tinh. Tùy theo khả năng bắt mầu thuốc nhuộm mà người ta phân ra  tinh trùng nguyên thủy tube A bắt mầu nhạt, tube A bắt mầu đậm và tube B. Tỷ lệ các tế bào mầm này được duy trì  nhờ hiện tượng phân chia nguyên bào. Sau khi tinh nguyên bào tube B phân gián xong thì xuất hiện các tế bào lớn nhất của biểu mô mầm, gọi là tinh bào sơ cấp.

 

 

 Tinh bào sơ cấp: Tinh bào sơ cấp bước vào quá trình giảm phân và qua đó thành phần nhiễm sắc thể lưỡng bội giảm xuống còn một nửa. Sau lần giảm phân thứ nhất, tinh bào sơ cấp sẽ tạo thành hai tinh bào thứ cấp có thành phần nhiễm sắc thể đơn bội gồm 22 nhiễm sắc thể thường và 1 nhiễm sắc thể gới tính.

 

 Tinh tử:  Tinh bào thứ cấp qua lần giảm phân thứ hai rất nhanh và ngắn hình thành 2 tinh tử chứa 22 nhiễm sắc thể thường và 1 nhiễm sắc thể giới tính, nằm xa nhất về phía lòng ống sinh tinh.

 

Tinh  trùng trưởng thành: Bước cuối cùng của quá trình sinh tinh, tinh tử trải qua quá trình trưởng thành tinh trùng và phát triển thành tinh trùng trưởng thành.

 

Ba bước quan trọng của quá trình hình thành tinh trùng là: Sự cô đặc nhân – Hình thành cực đầu tinh trùng – Hình thành đuôi tinh trùng.

 

Nhờ sự sắp xếp hình xoắn ốc của quần thể  tinh nguyên bào bên trong ống sinh tinh tạo ra một hệ thống các vòng xoắn ốc chồng lên nhau và cuộn lẫn vào nhau, những vòng xoắn đó chứa tế bào mầm sinh dục ở nhiều giai đoạn phát triển khác nhau. Do đó, trên mặt cắt ngang qua ống sinh tinh ta luôn bắt gặp nhiều gia đoạn phát triển khác nhau của từng dòng  tế bào.

 

Một chu kỳ sinh tinh kéo dài khoảng 16 ngày. Ở người trưởng thành, quá trình biệt hóa từ tế bào nguyên thủy thành  tinh tử cần phải mất 4 chu kỳ, tương đương 64 ngày. Tnh trùng trưởng thành là bước biệt hóa cuối cùng của quán trình sinh tinhvaf nằm trn lòng các tiểu quản sinh tinh. Từ đây, tinh trùng đi qua lưới tinh hoàn vào mào tinh, và trong quá trình di chuyển chúng tiếp tục hoàn thành các quá trình trưởng thành tiếp theo.

 

 

Cấu tạo của tinh trùng

 

Tinh trùng người gồm có phần đầu, phần giữa và phần đuôi. Đầu tinh trùng chứa nhân tế  bào và khoảng 2/3 đầu tinh trùng được bao phủ bởi thể cực đầu (Acrosom), cực đầu chứa nhiều loại enzyme khác nhau và những enzyme này có một vai trò quan trọng trong quá trình thụ tinh. Đuôi tinh trùng được chia thành các phần cổ, phần giữa, phần chính và phần cuối. Phần giữa của tinh trùng chứa cá ty thể sắp xếp theo hình xoắn ốc, chúng có vai trò quan trọng trong sự di chuyển của tinh trùng. Khi cắt ngang qua phần chính của đuôi tinh trùng chúng ta thấy có các vi ống của trục giữa được sắp xếp một cách đặc thù gọi là kiểu cấu trúc 9+2. Nhờ sự sắp xếp theo hình nan hoa này mà tinh trùng có thể chuyển động thẳng về phía trước.

 

Quá trình sản tinh trùng của tinh hoàn nếu gặp phải những trở ngại, điều kiện không thuận lợi hay bất cứ một tác động không tốt nào sẽ làm ảnh hưởng nhiều đến số lượng và chất lượng tinh trùng. Thậm chí là làm tinh trùng có những hình dạng không bình thường, điều này ảnh hưởng không nhỏ đến khả năng sinh sản của nam giới. Chính vì vậy việc chăm sóc bản thân  và cơ quan sinh dục đúng cách là một phần giúp khả năng sinh sản của nam giới trở nên tốt hơn để thế hệ sau là những “sản phẩm” hoàn hảo nhất.

 

 

Theo NTD