Các con đường lây nhiễm HIV
Virus HIV lây truyền qua 3 con đường chính:
Đường máu, các chế phẩm máu: HIV có nhiều ở trong máu. Sử dụng chung bơm kim tiêm (nếu không tiệt trùng đảm bảo ) sẽ lây nhiễm HIV.
Đường tình dục: Virus HIV có rất nhiều trong máu, trong các chất dịch sinh dục. Do vậy, virus có thể xâm nhập vào máu bạn tình qua cơ quan sinh dục, qua hậu môn thậm chí là qua quan hệ bằng miệng. Việc sinh hoạt tình dục, dù có giao hợp hay chỉ tiếp xúc cơ quan sinh dục, đều dẫn đến nguy cơ lây nhiễm.
Ảnh minh họa: Nguồn internet
Truyền từ mẹ sang con: HIV có thể lây sang bé qua rau thai khi bé ở trong bụng mẹ, qua máu và chất dịch của mẹ khi sinh, hoặc qua sữa mẹ khi mẹ cho con bú. Trẻ sơ sinh nhiễm HIV thường không sống được quá ba năm.
Sự lây truyền HIV qua đường máu
Virus HIV lây truyền qua đường máu do:
– Truyền máu không được sàng lọc HIV.
– Các dụng cụ xuyên chích qua da không được vô khuẩn như dùng bơm kim tiêm, kim xăm, kim xâu tai và các dụng cụ sắc nhọn khác. Người nghiện ma túy dùng bơm kim tiêm chung.
– Lây nhiễm HIV trong cơ sở y tế, các bệnh viện và phòng khám qua các dụng cụ y tế không được vô trùng và thực hiện nghiêm các quy trình y tế.
– Người chăm sóc bệnh nhân AIDS có nguy cơ bị lây nhiễm HIV qua các vết hở rỉ nước khi tiếp xúc trực tiếp với máu và dịch sinh học của người bệnh hoặc bị kim tiêm đâm phải tay, dao kéo cứa phải tay… do tai nạn rủi ro nghề nghiệp.
Ảnh minh họa: Nguồn internet
Cơ chế xâm nhập của virus HIV qua đường máu
HIV xâm nhập vào cơ thể chủ yếu qua đường máu, và chúng ảnh hưởng trực tiếp lên tế bào Limpho T trong máu (phòng tuyến sau cùng giúp cơ thể chống lại các yếu tố gây hại ) và vô hiệu hóa limpho T. Virus HIV vào cơ thể bám vào tế bào limpho T, vô hiệu hóa LimphoT và dùng tế bào limpho bị bệnh làm tế bào chủ để sinh sản, tạo ra các virus HIV con tiếp tục vô hiệu hóa tế bào limpho khác dẫn đến cơ thể mất khả năng đề kháng với các loại bệnh khác xâm nhập vào cơ thể (bệnh cơ hội). Quá trình xâm nhập có thể mô tả qua 4 giai đoạn:
1. Gắn và xâm nhập tế bào bằng cách trút bỏ lớp vỏ và hòa nhập capsid vào bên trong tế bào bị nhiễm.
2. Dựa vào hoạt động của tế bào bị nhiễm, virus tổng hợp nguyên liệu mà nó cần. Như virus cúm tổng hợp RNA là lõi bộ gen của nó, hoặc RNA của HIV lại được phiên mã thành DNA nhờ men phiên mã ngược có tên reverse transcriptase.
3. Ở bên trong tế bào bị nhiễm, virus cũng tìm cách nhân lên nhiều virus mới (gọi là sự sao chép của virus).
4. Các virus mới trưởng thành được phóng thích khỏi tế bào đã nhiễm để xâm nhập các tế bào mới.
Phòng lây nhiễm HIV qua đường máu
Để phòng chống lây truyền HIV qua đường máu, chúng ta phải thực hiện các biện pháp sau:
Ảnh minh họa: Nguồn internet
– Cần phải bảo đảm 100% các chai máu được sàng lọc HIV trước khi truyền, cũng như kiểm tra tình trạng nhiễm HIV của những người cho máu trước khi lấy máu. Chỉ truyền máu và các chế phẩm máu khi thật cần thiết, và chỉ nhận máu và các chế phẩm máu đã xét nghiệm HIV.
– Không tiêm chích ma túy. Chỉ sử dụng bơm kim tiêm vô trùng. Không dùng chung bơm kim tiêm. Sử dụng dụng cụ đã tiệt trùng khi phẫu thuật, xăm, xỏ lỗ, châm cứu…
– Tránh tiếp xúc trực tiếp với các dịch cơ thể của người nhiễm HIV.
– Dùng riêng đồ dùng cá nhân: Dao cạo, bàn chải răng, bấm móng tay,…
Như vậy, khi đã biết sự lây truyền của virus HIV qua đường máu thì việc phòng bệnh là rất cần thiết. Không sử dụng bơm kim tiêm, thực hiện an toàn khi truyền máu sẽ giúp làm giảm các nguy cơ mắc bệnh. Tuy nhiên, ngoài ra cũng chú ý trong vấn đề an toàn tình dục để virus HIV không có khả năng lây nhiễm qua một con đường nào hết.
HIV lây qua đường máu như thế nào?
Theo NTD
