Bệnh Shigellosis

0
39
Nhiễm vi khuẩn Shigella (shigellosis) là một bệnh đường ruột gây ra bởi một trong các vi khuẩn được biết đến như shigella. Dấu hiệu chính là tiêu chảy nhiễm trùng shigella, thường là đi ngoài kèm nhiều máu. Bệnh Shigella có thể được truyền qua tiếp xúc trực tiếp với các vi khuẩn trong phân. Bệnh cũng có thể lây qua quan hệ tình dục, xu hướng cao ở tình dục đồng giới nam

 

 

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ

 

Nhiễm trùng xảy ra khi vô tình ăn vi khuẩn shigella. Điều này có thể xảy ra khi:

 

– Chạm tay vào miệng: Nếu không rửa tay kỹ sau khi thay đổi tã một người đã nhiễm shigella, có thể bị nhiễm. Người trực tiếp đến người liên hệ là cách phổ biến nhất là bệnh lây truyền.

 

– Ăn thực phẩm bị ô nhiễm: Nhiễm những người chuẩn bị thức ăn có thể truyền vi khuẩn cho những người ăn thực phẩm. Thực phẩm cũng có thể bị nhiễm nếu nó phát triển trong một lĩnh vực chứa nước thải.

 

– Nuốt nước bị ô nhiễm: Nước có thể bị ô nhiễm, hoặc từ nước thải hoặc từ một người có nhiễm shigella bơi lội trong đó.

 

vi khuẩn shigellosis, nhiễm độc, đau bụng, đi ngoài, mất nước, động kinh, sa trực tràng, vệ sinh đúng cách

Ảnh minh họa: Nguồn Internet

 

– Xu hướng tình dục: Nam giới có quan hệ tình dục với nam giới có nguy cơ cao hơn. Bệnh lây qua tiếp xúc tình dục qua đường miệng – sinh dục, sinh dục – hậu môn, miệng – hậu môn.

 

– Bệnh có thể lây qua phương thức kích thích, thủ dâm cho nhau: Khi tay kích thích vào hậu môn có trực khuẩn Shigella, bệnh có thể lây truyền qua đường âm đạo, hậu môn,…

 

– Quan hệ miệng – bộ phận sinh dục: Khi miệng của người thực hiện hành vi tình dục có nhiễm Shigella thì trực khuẩn dễ lây khi có kích thích tình dục cho nhau bằng miệng và ngược lại

 

– Quan hệ miệng – hậu môn: Trực khuẩn Shigella có thể lây từ miệng người bị lây nhiễm sang hậu môn người lành hoặc ngược lại.

 

– Quan hệ dương vật- hậu môn: Bệnh có thể xảy ra ở cả đồng tính nam lẫn quan hệ nam nữ khi sử dụng hình thức quan hệ này nếu đối tượng nhận bị nhiễm Shigella.

 

Triệu chứng

 

Các dấu hiệu và triệu chứng của nhiễm shigella thường bắt đầu một hoặc hai ngày sau khi tiếp xúc với shigella. Các dấu hiệu và triệu chứng có thể bao gồm:

 

– Lâm sàng biểu hiện với tình trạng nhiễm độc toàn thân, nhiễm độc thần kinh và viêm đại tràng ở các mức độ khác nhau.

 

– Biểu hiện lâm sàng đa dạng tùy theo sức đề kháng của bệnh nhân, típ huyết thanh, các bệnh mạn tính khác kèm theo. Thông thường, sau khi mắc bệnh 1 – 3 ngày, bệnh nhân đột ngột xuất hiện sốt cao, sốt nóng có gai rét, đôi khi có rét run. Kèm theo sốt là đau đầu nhiều, đau toàn bộ đầu, mệt mỏi, bơ phờ, thờ thẫn, mất ngủ, da xanh tái, chán ăn, khát nước, môi khô, đái ít…

 

vi khuẩn shigellosis, nhiễm độc, đau bụng, đi ngoài, mất nước, động kinh, sa trực tràng, vệ sinh đúng cách

Tình dục đồng giới tăng nguy cơ nhiễm Shigella: Nguồn Internet

 

– Đau bụng âm ỉ dọc theo khung đại tràng, nhất là vùng hố chậu trái, đôi lúc đau quặn thành cơn làm bệnh nhân xuất hiện cảm giác mót rặn. Sau mỗi lần đi ngoài, cảm giác đau có xu hướng giảm sau đó lại xuất hiện trở lại.

 

– Đi ngoài xuất hiện sau mỗi lần đau quặn bụng, đi ngày nhiều lần, từ vài lần đến vài chục lần, khi ngoài luôn có cảm giác mót rặn. Phân lỏng, sệt lúc đầu sau đó phân toàn nhầy máu lẫn lộn, nhầy mủ, nước phân như nước rửa thịt, tanh, và thối.

 

Biến chứng

 

– Mất nước: Liên tục tiêu chảy có thể gây mất nước. Các triệu chứng bao gồm hoa mắt, chóng mặt, thiếu nước mắt ở trẻ em, đôi mắt chìm và tã khô. Mất nước nghiêm trọng có thể dẫn đến sốc và tử vong.

 

– Động kinh: Một số trẻ em sốt cao với nhiễm shigella có cơn co giật. Không biết co giật là một kết quả của việc bị sốt hoặc nhiễm shigella. Nếu con có một cơn động kinh, liên hệ với bác sĩ ngay lập tức.

 

– Sa trực tràng: Trong điều kiện này, căng thẳng trong quá trình đi tiêu có thể làm cho niêm mạc trực tràng, hoặc lót, di chuyển ra ngoài qua hậu môn.

 

– Hội chứng tán huyết urê huyết: Biến chứng này hiếm của shigella, thường gây ra bởi vi khuẩn gọi là Escherichia coli (E. coli) O157: H7, có thể dẫn đến số lượng tế bào hồng cầu thấp (thiếu máu tan huyết), số lượng tiểu cầu thấp (giảm tiểu cầu) và suy thận cấp.

 

– Megacolon: Biến chứng hiếm xảy ra khi ruột trở nên tê liệt, ngăn ngừa đi cầu. Các dấu hiệu và triệu chứng bao gồm đau bụng và sưng tấy, sốt và yếu đuối. Nếu không nhận điều trị cho megacolon, ruột già có thể vỡ, gây viêm phúc mạc, một tình trạng đe dọa cuộc sống đòi hỏi phải phẫu thuật khẩn cấp.

 

– Hội chứng Reiter: Một dạng viêm khớp phản ứng, hội chứng Reiter phát triển để đáp ứng với nhiễm trùng. Các dấu hiệu và triệu chứng của hội chứng Reiter bao gồm đau khớp và viêm, thường là trong mắt cá chân, đầu gối, chân và hông; đỏ ngứa, xả một hoặc cả hai mắt (viêm kết mạc); và đi tiểu đau (viêm niệu đạo). 

 

trực khuẩn shigellosis, nhiễm độc, đau bụng, đi ngoài, mất nước, động kinh, sa trực tràng, vệ sinh đúng cách

Tình dục an toàn giảm nguy cơ lây bệnh

 

Điều trị

 

– Nhiễm trực khuẩn Shigella thường tự khỏi trong 5-7 ngày. Thay thế chất lỏng bị mất tiêu chảy có thể được tất cả các điều trị cần, đặc biệt là nếu sức khỏe chung tốt và nhiễm shigella là nhẹ.

 

– Bù nước và điện giải là vấn đề quan trọng nhất, đặc biệt nếu lỵ trực khuẩn cấp xảy ra ở trẻ em. Phải cho trẻ uống bù nước ngay vì ở trẻ em thể trọng cơ thể nhỏ, tỷ lệ nước cao, khi tiêu chảy, sốt cao rất dễ bị mất nước, điện giải, sẽ nhanh chóng gây giảm khối lượng tuần hoàn và rối loạn nước điện giải.

 

– Kháng sinh: có nhiều loại kháng sinh có thể sử dụng trong điều trị lỵ trực khuẩn như nhóm bactrim, nhóm beta lactam, quinolon… tùy theo tình hình thực tế. Hiện nay, hay sử dụng và hiệu quả nhất là nhóm quinolon.

 

– Bên cạnh bồi phụ nước điện giải và dùng kháng sinh, cần cho bệnh nhân sử dụng thêm các thuốc sinh tố, an thần, trợ tim mạch và điều trị các triệu chứng khác nếu có.

 

Phòng bệnh

 

– Thực hiện vệ sinh ăn uống, rửa tay thường xuyên và kỹ lưỡng, đặc biệt trước khi chuẩn bị thức ăn, sau khi đi vệ sinh

 

– Không chuẩn bị thức ăn cho những người khác nếu bị tiêu chảy.

 

– Cách ly trẻ em có tiêu chảy từ chăm sóc trẻ, các nhóm chơi hoặc trường học.

 

– Chú ý khi sinh hoạt tình dục với người bị bệnh, không quan hệ tình dục qua đường hậu môn hoặc sử dụng bao cao su khi quan hệ, hạn chế kích thích miệng với bộ phận sinh dục- hậu môn. Tay rất dễ nhiễm trực khuẩn Shigella nên trước khi kích thích tình dục cần rửa sạch tay trước khi thực hiện.

 

 

Nhiễm vi khuẩn Shigella thường khỏi mà không có biến chứng, mặc dù nó có thể mất vài tuần hoặc vài tháng. Bệnh gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm, vì vậy biện pháp để phòng chống bệnh là vệ sinh ăn uống, cách ly người bị bệnh và thực hiện tình dục an toàn
, kể cả quan hệ tình dục thực sự hay chỉ kích thích đều cần đảm bảo vệ sinh sạch sẽ

Theo NTD

Bệnh Shigellosis

 

Theo NTD